Tuin in de winter

Wintertuinieren.

Het is winter. Niks te doen in de tuin. Of wel?

De natuur is in ruste, je tuin is in ruste, maar jij.. nee, jij niet. Er is geen excuus om niet lekker te tuinieren in de winter. Er is altijd iets te doen. Ik zal de werkzaamheden even splitsen.

Tijdens periodes zonder vorst kan je alle grondwerkzaamheden verrichten. Maar let op, de grond mag niet al te nat zijn. Dus als het flink geregend heeft, even een paar dagen wachten.

Eén van de belangrijkste zaken is het bemesten van de tuin met compost. Je werkt de compost lichtjes onder. Het bodemleven krijgt zo een extra stimulans, de planten hebben zo in het voorjaar weer te eten en door het onderwerken wordt de grond luchtiger en raak je van je onkruid af. Vergeet bij het bemesten ook het gazon niet. Een laag van ongeveer 1 cm uitstrooien en met een bladhark tussen de grassprieten harken.

Snoeien blijft ook nog actueel. Alle bladverliezende heesters en bomen mogen nu gesnoeid worden. Of het nu vormsnoei is of het geheel terugzetten (tot 15 cm boven de grond) van oude lelijke struiken zoals Spirea, Weigela, Deutzia, Philadelphus of Symphoricarpus. Ik zou zeggen: ga je gang, knip er lekker op los. Ook klein fruit zoals de Rode -, Witte -, Zwarte - en Kruisbes mogen nu gesnoeid worden en dat werkt als volgt. Een aantal gezonde gesteltakken (hoofdtakken) aan de struik laten zitten. Deze hebben namelijk veel jonge zijscheuten gemaakt het afgelopen seizoen en daarvan pluk je in het nieuwe jaar de vruchten. De oudste takken kunnen dus weg alsmede de grondscheuten. Soms echter kun je een grondscheut laten staan ter vervanging van een oude gesteltak. Vind je het wat ingewikkeld klinken? We hebben heel veel snoei-video’s op Youtube staan.

Loop ook nog even de boombanden na om te zien of ze niet te slap staan of, nog erger, de stam insnoeren. En als laatste de fruitbomen op kanker nakijken. Als je een woekering ziet (een onregelmatige verdikte vergroeiing op de stam) zaag deze tak er dan af of snij de kanker diep weg. Smeer vervolgens de wond in met wondbalsem. 

Vriestijd.

Minder zwaar en sowieso veel leuker wordt het in de tuin zodra het gaat vriezen. Allereerst wil ik even je aandacht vragen voor het dierenleven. De vijver vriest dicht en dat is een probleem voor de vissen want de zuurstoftoevoer stokt daarmee. Maak een gat in het ijs. Dat die je bijvoorbeeld door een pan heet water op het ijs te zetten. Deze zal er zachtjes doorheen smelten waarna je het gat open kunt houden met bijvoorbeeld een bosje riet. En let op! Ga in geen geval hakken want daar kunnen de vissen niet tegen. Heb je een vijver zonder vis dan is lucht onder het ijs pompen een idee. Ten eerste is het leuk om luchtbellen te zien maar er ontstaat ook nog eens een isolatielaag tussen ijs en water. Hierdoor is ijsaanwas aan de onderzijde bijna niet meer mogelijk en zal de vijver of je waterelement nooit helemaal bevriezen.

Ook vogels hebben het zwaar tijdens vorst. Wat oud brood, vetbollen, zonder netje (want van plastic en dit netje wordt soms opgegeten door grote vogels) of pinda's zijn dan de oplossing. Gebruik geen pindakaas, dat is niet goed voor onze gevleugelde vrienden. Gooi brood niet achteloos in de tuin of op het schuurtje. Beter is het om vetbollen en pinda's op te hangen aan de muurhaak van de zomerbasket of het te leggen in een leuk vogelhuis. Ze maken ze tenslotte niet voor niets. Hang je nu ook nog een nestkastje op dan heb je kans dat daar het komend voorjaar zich als dank een mezen-, vinken- of roodborstjesfamilie gaat nestelen. Tijdens het zoeken naar voedsel voor de jongen zullen de vogels zich richten op het vangen van schadelijke insecten. En dat is weer fijn voor jou.

Als laatste nog wat algemene aandachtspuntjes. 

1. De kuipplanten regelmatig nakijken of de kluit niet is verdroogd en nalopen op eventuele ziektes of dierlijke belagers. 
2. De kerstboom kan in stukken geknipt worden en dienst doen als afdekmiddel van vorstgevoelige planten of bollen. Mochten deze echter al verscholen liggen onder een laag sneeuw laat dat dan zo. Sneeuw isoleert namelijk perfect.
3. En als laatste.. de winter is ook een mooi moment voor tuinontwerp en tuinaanleg, dus als je eens iets anders wil in je tuin.. nu doen.

Oorwarmers op en… de tuin in. Veel plezier.